طب سنتی سال‌ها در زندگی بسیاری از افراد دنیا، به‌خصوص مردمان ایران نقش بسیار مهمی ایفا کرده است، چرا که با کمک خوراکی و غذاهای مفید، باعث افزایش سلامت جسم و ایجاد یک سبک زندگی و تغذیه سالم می‌گردد.
از گذشته تا به امروز مصرف ارده و شیره خرما یا شیره انگور، یک صبحانه یا میان وعده مقوی و مهم ایرانی‌ها بوده است. در حقیقت ارده و شیر، هر یک به تنهایی خواص بسیاری به همراه دارند، اما ترکیب ارده شیره، خواص شگفت‌انگیزی برای سلامت بدن دارد که ما قصد داریم در ادامه مقاله به این مسئله بیشتر بپردازیم.
ارده چیست؟
ارده یا طحینه، یک ماده غذایی بسیار مفید است که از دانه کنجد تهیه می‌شود. در واقع دانه‌های کنجد طی مراحلی سابیده می‌شود و در نهایت به شکل خمیری به نام ارده در بازار ارائه می‌گردد. ارده در طب سنتی خواص دارویی فراوانی به همراه دارد که برخی از کشورها، همچون لبنان و عراق در غذا و سالاد خود از ارده بهره‌مند می‌شوند.
در ایران نیز از ارده برای تهیه صبحانه، سس سالاد و برخی از غذاهای سنتی استفاده می‌شود. اما از مزه خوشایند و گس ارده برای تهیه غذا و سالاد که بگذریم، خواص اعجاب انگیز ارده را نمی‌توان نادیده گرفت.
اگر بخواهید کالری ارده را بدانید، بهتر است 1 قاشق غذاخوری یا 15 گرم ارده را مورد بررسی قرار دهید که شامل 89 تا 90 کالری است. در واقع در این 1 قاشق یا 15 گرم ارده کنجد شامل مقادیر قابل توجهی پروتئین، چربی مفید، کربوهیدرات، فیبر، مس، سلنیوم، فسفر، آهن، زینک و کلسیم است.
شیره خرما چیست؟
شیره خرما، همان خرما است که طی فرآیندی به شیره تبدیل می‌شود. از این جهت شیره خرما تمام خواص خرما از جمله آهن و فسفر را به همراه دارد. شیره خرما به دلیل طبع گرمی که دارد، در طب سنتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در واقع بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه به منظور بهبود و درمان برخی از بیماری‌ها همچون کم خونی، آرتروز و درد مفاصل و استخوان، مصرف شیره خرما را توصیه می‌کنند تا با تغذیه‌ای سالم به بهبود و افزایش سلامت خود کمک کنند.
اگر می‌خواهید میزان کالری شیره خرما را بدانید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید، بهتر است بدانید که هر یک قاشق غذا خوری شیره خرما، حاوی 60 کالری است که این میزان حاوی مقداری پروتئین، کربوهیدرات و چربی مفید نیز می‌باشد.
شیره انگور چیست؟
شیره انگور یا دوشاب، همان انگور است که بدون هیچ ماده افزودنی، طی فرآیندی به شیره یا سیروپ تبدیل شده است. شیره انگور طبع گرمی دارد و در طب سنتی از مواد غذایی پراهمیت محسوب می‌شود.
کالری شیره انگور نسبت به کالری شیره خرما کمتر است و اگر می‌خواهید کاهش وزن موفقی را تجربه کنید و از قند کم کالری بهره‌مند شوید، ما مصرف شیره انگور را توصیه می‌کنیم، چرا که هر یک قاشق غذا خوری شیره انگور، شامل 35 کالری است.
کالری ارده و شیره چقدر است؟
در بخش بالا به این مسئله اشاره کردیم که هر یک قاشق ارده شامل 90 کالری، هر یک قاشق شیره انگور شامل 60 کالری و هر یک قاشق شیره انگور شامل 35 کالری است. با این حال معمولاً نسبت ترکیب ارده و شیره متفاوت است و باعث ایجاد تفاوت در میزان کالری ارده شیره می‌شود.
-
میزان کالری ارده و شیره انگور (نسبت 1 به 1 قاشق غذا خوری): 125 کالری
-
میزان کالری ارده و شیره انگور (نسبت 1 قاشق غذا خوری ارده و نصف قاشق غذا خوری شیره انگور): 107 کالری
-
میزان کالری ارده و شیره خرما (نسبت 1 به 1 قاشق غذا خوری): 150 کالری
-
میزان کالری ارده و شیره خرما (نسبت 1 قاشق غذا خوری ارده و نصف قاشق غذا خوری شیره خرما): 120 کالری
طرز تهیه ارده و شیره
برای تهیه ارده شیره شما به دو روش می‌توانید اقدام کنید. روش اول، میزان مصرف یکسان ارده و شیره انگور یا شیره خرما است. به بیان دیگر شما به همان اندازه که ارده مصرف می‌کنید، شیره نیز اضافه می‌کنید و آن‌ها را با یکدیگر ترکیب می‌نمایید. اما میزان شیرینی شیره خرما و انگور نسبتاً زیاد است و برخی از افراد از این میزان شیرینی لذت نمی‌برند.
اگر می‌خواهید نسبت ارده و شیره را بهتر بدانید و به مزه گس ارده نیز علاقه دارید، توصیه می‌کنیم هر چقدر از ارده استفاده می‌کنید، نصف همان میزان از شیره بهره‌مند شوید. برای مثال اگر می‌خواهید یک قاشق غذا خوری ارده مصرف کنید، نصف قاشق غذا خوری از شیره انگور یا شیره خرما بهره‌مند شوید.
در صورتی که می‌خواهید رژیم لاغری بگیرید، توصیه می‌کنیم از نسبت ارده و شیره کمتری استفاده کنید. در واقع هرچه میزان ارده بیشتر و میزان شیره کمتر باشد، برای کاهش وزن نیز مفید خواهد بود و همین میزان ارده و شیره نیز به سوخت و ساز بدن کمک بسزایی می‌کند.
خواص ارده و شیره در طب سنتی
همان گونه که پیش از این گفتیم، خواص ارده و شیره در طب سنتی از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که در ترکیب هیچ یک قند مصنوعی به کار نرفته و هر یک به تنهایی نیز از خواص بسیاری برخوردار هستند.
بنابراین ما سعی کردیم در این مقاله خواص ارده و شیره خرما و خواص ارده و شیره انگور را مورد بررسی قرار دهیم. با این حال به یاد داشته باشید که خواص ارده و شیره بیش از موارد ذکر شده است و احتمالاً می‌توان برای این خواص کتابی نوشت!
خواص ارده و شیره خرما
برخی از افراد، به دلیل زیان فراوان قند و شکر مصنوعی، ترجیح می‌دهند که قند طبیعی مصرف کنند. در واقع بدن برای انرژی و حیات نیاز به تمام ترکیبات مقوی، از جمله قند دارد که شیره خرما بهترین انتخاب برای مصرف قند طبیعی خواهد بود که خواص ترکیب ارده و شیره خرما نیز قابل توجه است.
1. خواص ارده و شیره خرما برای کودکان
کودکان برای رشد نیاز به غذای مغذی دارند و برای تحرک نیازمند انرژی هستند. در واقع تغذیه ناسالم به مرور زمان باعث بروز بیماری می‌شود و در هوش کودکان نیز تأثیر می‌گذارد. از این جهت والدین باید به تغذیه کودک اهمیت بیشتری بدهند.
از میان تمام غذا و خوراکی‌ها، خواص ارده و شیره خرما برای کودکان در طب سنتی ثابت شده است. شیره خرما حاوی انواع ویتامین ب1، ب2، ب3، ب5، آ و ث است و ارده نیز با وجود مواد معدنی همچون کلسیم یک غذای انرژی‌زا و مغذی محسوب می‌شود که به رشد کودک و تقویت استخوان‌ها نیز کمک بسزایی می‌کند.
همچنین برخی از کودکان با کمبود آهن مواجه هستند که ارده و شیره خرما هر دو با وجود آهن به جبران کمبود آهن و کم خونی بدن کمک می‌کنند. در واقع اگر می‌خواهید یک صبحانه مقوی تهیه کنید، ارده و شیره برای کودکان انتخاب مناسبی خواهد بود.
2. خواص ارده و شیره خرما در بارداری
معمولاً خانم‌ها در دوران بارداری با ضعف سیستم ایمنی، مشکلات گوارشی و یبوست، کمبود آهن و ضعف عضلات بدن مواجه می‌شوند. از این جهت غذایی مغذی و انرژی‌زا کمک بسزایی در طی 9 ماه بارداری می‌کند. در طب سنتی، خواص ارده و شیره در بارداری بسیار توصیه شده است.
ارده کنجد حاوی مقادیر بسیاری فیبر است که به دستگاه گوارش و درمان یبوست کمک بسزایی می‌کند. همچنین بسیاری از محققان بر این باورند که شیره خرما باعث افزایش فعالیت باکتری‌های مفید در دستگاه گوارش می‌شود. از این رو خاصیت ارده و شیره خرما برای دستگاه گوارش خانمهای باردار قابل اهمیت خواهد بود.
همچنین ارده و شیره خرما حاوی ویتامین و مواد معدنی مفیدی هستند که به بهبود ضعف بدن کمک می‌کنند و باعث افزایش انرژی می‌شوند. در واقع ارده و شیره خرما یک تقویت‌کننده قوی بنیه و افزایش دهنده انرژی برای خانمهای باردار محسوب می‌شود.
3. خواص ارده و شیره خرما برای کم خونی
بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه به خانم‌ها، کودکان و افرادی که با کمبود آهن و کم خونی مواجه هستند، مصرف غذاهایی همراه با آهن همچون گوشت قرمز، حبوبات و برخی از سبزی‌ها را توصیه می‌کنند.
با این حال آیا می‌دانید که شیره خرما شامل مقدار زیادی آهن و اسید فولیک است که به درمان کم خونی کمک می‌کند؟ بسیاری از پزشکان به خانمهای باردار، کودکان، خانمهای شیرده و افرادی که با کم خونی و کمبود آهن مواجه هستند، مصرف شیره خرما را توصیه می‌کنند.
با این حال، ترکیب ارده و شیره خرما، این مزیت را چندین برابر می‌کند، چرا که ارده کنجد نیز حاوی مقدار زیادی آهن است که همراه با شیره خرما به درمان کم خونی و کمبود آهن کمک بسزایی می‌کند.
4. خواص ارده و شیره خرما در بدن سازی
در طب سنتی، ارده و شیره خرما با طبع گرمی که دارند، یک غذای مقوی و انرژی است. در واقع افرادی که با ضعف جسمانی مواجه هستند، می‌توانند ضعف و کمبود ویتامین و آهن بدن خود را با مصرف ارده و شیره خرما جبران کنند.
جالب است بدانید که ارده و شیره خرما، هر دو شامل منیزیم، فسفر و انواع ویتامین ب هستند که برای درمان افسردگی و همچنین رفع خستگی و ضعف بدن کاربرد دارند. در این صورت خواص ارده و شیره خرما در بدن سازی نیز کاربرد بسیاری به همراه خواهد داشت.
علاوه بر این افرادی که در بدن سازی یا با ورزش و زندگی سالم می‌خواهند کاهش وزن اصولی را تجربه کنند، می‌توانند برای جبران قند خون، به جای مصرف شکلات یا قند و شکر مصنوعی از ارده و شیره خرما بهره‌مند شوند تا سوخت و ساز بدن خود را تا میزان قابل توجهی افزایش دهند.
5. خواص ارده و شیره خرما برای پوست و مو
این روزها سلامت پوست و مو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است و بسیاری از خانم‌ها و آقایان تمایل دارند که با سبک زندگی بهتر، دارو و تغذیه سالم، پوستی شاداب و موهایی درخشان و زیبا داشته باشند. اما در میان تمام غذاها، خواص ارده و شیره خرما برای پوست و مو کم نظیر است.
شیره خرما حاوی ویتامین دی است. معمولاً بسیاری از خانمهای ایرانی از کمبود ویتامین دی رنج می‌برند که این کمبود باعث پیری زودرس پوست و ریزش مو می‌شود. از این جهت مصرف مکمل دارویی و غذاهای سالمی همچون ارده و شیره خرما به جبران کمبود ویتامین دی کمک بسزایی می‌کند.
علاوه بر این، مصرف شیرینی و شکلات یا همان قند مصنوعی در دنیا مدرن به یک عادت بد غذایی تبدیل شده است که مصرف مداوم آن باعث ایجاد جوش، آکنه و کدر شدن پوست و ریزش مو و مشکلات دیگر می‌شود.
در واقع پوست و مو نمای بیرونی از داخل بدن ما هستند که بیماری‌های درونی را به نمایش می‌گذارند. اما شما می‌توانید با جایگزین قند طبیعی همچون ترکیب ارده و شیره خرما، به سلامت پوست و موی خود کمک بسزایی کنید.
خواص ارده و شیره انگور
نام دیگر شیره انگور، دوشاب است. شیره انگور طبع گرمی دارد و در طب سنتی توصیه می‌شود که در فصل‌های سرد سال همچون پاییز و زمستان، از مصرف شیره انگور غافل نشوید، چرا که به درمان بسیاری از بیماری‌ها کمک می‌کند و باعث افزایش انرژی می‌شود. در ادامه مقاله سعی کردیم به خواص ارده و شیره انگور بپردازیم، با این حال خواص ارده و شیره انگور بیش از این مقاله است!
1. ارده و شیره انگور برای تقویت بنیه
در طب سنتی به افرادی که بنیه یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، توصیه می‌شود که به صورت مداوم از خواص ارده و شیره انگور برای تقویت بنیه بهره‌مند شوند. در واقع طبع گرم و ویتامین و مواد معدنی که ارده و شیره انگور به همراه دارند، به افزایش انرژی کمک می‌کند.
ترکیب ارده و شیره انگور یک صبحانه کامل و مغذی است. در این صورت، افراد ورزشکار، کودکان، خانمهای باردار و خانمهای شیرده می‌توانند از این صبحانه یا میان وعده مغذی بهره‌مند شوند و میزان انرژی و سوخت و ساز بدن خود را به شکل چشمگیری افزایش دهند.
2. خواص ارده و شیره انگور برای خانمهای شیرده
خانمهای باردار و خانمهای شیرده باید به تغذیه خود اهمیت بسیاری بدهند، چرا که علاوه بر تغذیه بدن خود، باید بدن کودکشان را نیز تغذیه کنند تا باعث رشد فرزندشان شوند. یکی از غذاهای معجزه آسا برای خانمهای شیرده، ترکیب ارده و شیره انگور است.
شیره انگور شامل ویتامین آ، ب و ث است. در واقع طب سنتی مصرف ارده و شیره انگور را به خانمهای شیرده در وعده صبحانه یا میان وعده توصیه می‌کند، چرا که این ترکیب به شیرشان غلظت می‌بخشد و برای درمان نفخ خود و نوزاد نیز مناسب خواهد بود.
3. خواص ارده و شیره انگور برای کم خونی
افرادی که دچار کم خونی هستند، معمولاً با سردرد، سرگیجه، احساس خستگی، عدم تمرکز و احساس خواب‌آلودگی مواجه می‌شوند. از این جهت این افراد علاوه بر مکمل‌های دارویی، باید به تغذیه خود نیز توجه ویژه‌ای داشته باشند.
بسیاری از پزشکان به افرادی که دچار کم خونی هستند توصیه می‌کنند که شیره انگور را در برنامه غذایی خود قرار دهند. همچنین جالب است بدانید که کنجد سفید یا ارده کنجد به درمان کم‌خونی کمک بسزایی می‌کند. بنابراین مصرف ارده و شیره انگور برای کم‌خونی اهمیت بسیاری دارد.
4. ارده و شیره برای کبد چرب
معمولاً افرادی که کبد چرب دارند، باید مراقب تغذیه خود باشند. اما آیا می‌دانید ارده و شیره برای کبد چرب مفید است؟ ارده شامل ترکیبات آنتی‌اکسیدان است که به سم‌زدایی کبد کمک می‌کند و بسیاری از افرادی که مشکل کبد و کلیه دارند، ارده و شیره را در برنامه غذایی خو قرار می‌دهند.
همچنین ترکیبات آنتی‌اکسیدان ارده و شیره انگور و چربی مفیدی که به همراه دارند، برای درمان کبد چرب مفید هستند. طب سنتی بر این باور است که غذای سالم به داشتن بدنی سالم کمک می‌کند. از این جهت شما می‌توانید با حذف خوراکی‌های پرضرر و پر از قند و چربی مضر، به پاک سازی و بدنتان کمک کنید.
5. ارده و شیره برای لاغری
بدن برای سوخت و ساز بهتر و ادامه حیات، نیاز به مواد غذایی مفید دارد که شامل قند و چربی مفید نیز می‌شود. بسیاری از افراد ممکن است با خودشان تصور کنند که آیا ارده و شیره چاق کننده است؟ پاسخ می‌تواند بله و خیر باشد! اما چگونه؟
اگر می‌خواهید اضافه وزن داشته باشید یا می‌خواهید رژیم کاهش وزن را تجربه کنید، باید در هر دو صورت، مصرف قند و چربی مضر را کمتر کنید. اگرچه چربی و قند باعث چاقی می‌شود، اما ضررهای بسیاری به بدن می‌رساند و ممکن است در نهایت منجر به کلسترول بالا شود.
از این جهت چربی و قند مفید در هر دو رژیم لاغری و چاقی، اهمیت بسیاری دارد. اگر می‌خواهید لاغر شوید، شیره انگور کالری کمی دارد و همراه با ارده یک صبحانه کامل خواهد بود، با این حال میزان ترکیب ارده و شیره برای لاغری نیز اهمیت دارد.
در این صورت، افرادی که می‌خواهند رژیم کاهش وزن را تجربه کنند تا به اندام دلخواه خود برسند، نه تنها باید کالری کمتری مصرف کنند، بلکه این میزان انرژی نباید به قند یا چربی در بدن تبدیل شود. در واقع چربی مضر عامل اصلی چاقی است.
در صورتی که می‌خواهید اضافه وزن داشته باشید، ارده و شیره (ترجیحاً شیره خرما) همراه با مواد غذایی سالم دیگر، برای شما مناسب خواهند بود. از این جهت مصرف ارده و شیره برای چاقی در یک میزان بیشتر نیز مفید است.
طرز تهیه حلوا ارده
یکی از شیرینی یا صبحانه‌های لذیذ و مقوی که می‌توانید در خانه تهیه کنید، حلوا ارده است. ترکیب اصلی حلوا شکری، ارده است. اما اگر می‌خواهید یک حلوا ارده مقوی و بدون ضرر تهیه کنید، توصیه می‌کنیم روش تهیه حلوا ارده با شیره انگور و شیره خرما را بیاموزید.
طرز تهیه حلوا ارده با شیره انگور
برای تهیه حلوا ارده با شیره انگور شما به 1 فنجان آرد، 100 گرم کره، 2 قاشق غذا خوری ارده، 3 قاشق غذا خوری شیره انگور، 1 قاشق چای خوری پودر دارچین، نصف قاشق چای خوری پودر هل و 1 قاشق غذا خوری گلاب نیاز دارید.
برای تهیه حلوا ارده با شیره انگور ابتدا آرد را کمی تفت بدهید تا بو و مزه خامی آن گرفته شود، اما رنگ آرد نباید تغییر کند. سپس کره را به آرد اضافه نمایید و ترکیبات را به خوبی هم بزنید. در مرحله بعد ارده و شیره انگور را به آرامی اضافه نمایید و تمام ترکیبات را به خوبی هم بزنید تا یکدست شوند.
سپس دارچین، پودر هل و گلاب را به ترکیبات اضافه کنید و حلوا ارده با شیره انگور را به خوبی هم بزنید. هنگامی که احساس کردید حلوا ارده آماده است، کف یک ظرف گود را با کره یا روغن مایع چرب کنید و حلوا ارده با شیره انگور را داخل آن بریزید. روی حلوا ارده را می‌توانید با کمک پودر پسته یا پسته خرد شده تزئین کنید.
در نهایت ظرف حلوا ارده را به مدت 12 ساعت داخل یخچال قرار دهید تا سفت شود. هرچه حلوا ارده بیشتر داخل یخچال بماند، قوام بهتری پیدا می‌کند. شما می‌توانید این نوع حلوا ارده با شیره انگور را در وعده صبحانه یا میان وعده خود همراه با قهوه، چای یا نوشیدنی دلخواه خود نوش جان کنید.
طرز تهیه حلوا ارده با شیره خرما
مواد لازم برای تهیه حلوا ارده با شیره خرما
1 استکان گلاب
1 قاشق غذاخوری زعفران دم کرده
2 لیوان شیره انگور
نصف لیوان روغن کنجد
مقداری کنجد بوداده
مقداری پودر پسته
نصف لیوان ارده
یک لیوان آرد
ابتدا آرد را داخل یک قابلمه بریزید و آن را تفت دهید، سپس روغن کنجد یا روغن مایع را به آن اضافه کنید تا رنگ آرد کمی تغییر کنید. هرچه بیشتر آرد را هم بزنید، مانع گلوله شدن آن می‌شوید و آرد یکدست خواهد شد.
سپس ارده را به آرد اضافه کنید و ترکیبات را به خوبی هم بزنید. در مرحله بعد شیره خرما، زعفران و گلاب را به ترتیب و به آرامی به ترکیبات اضافه نمایید و آن‌ها را به خوبی با یکدیگر هم بزنید تا یکدست شوند.
پس از آن، مقداری کنجد بوداده به ترکیبات اضافه نماید، آن را کاملاً هم بزنید و زیر حرارت را خاموش کنید. در یک ظرف گود، سلفون بکشید و ته ظرف پودر پسته بریزید. کمی صبر کنید تا حلوا ارده خنک شود، سپس آن را داخل ظرف بریزید.
شما می‌توانید ظرف را به مدت 10 ساعت داخل یخچال قرار دهید تا حلوا ارده با شیره انگور به اصطلاح خودش را بگیرد و سفت شود. در نهایت شما می‌توانید این شیرینی یا دسر خوشمزه را همراه با چای یا دم‌نوش میل کنید و از آن لذت ببرید.